Starcraft - one blooming flower of art

Khi tôi viết bài này, starcraft vẫn sống. Vì nhiều lý do mà tôi chưa viết tiếp phần 2 Art of mind. Không thể tin được là giờ đây nó đã chết. Đối với một người gắn bó với môn thể thao này, những năm tháng cuối của nó là một câu chuyện dài buồn bã. Sự phản bội của Savior, người được tất thảy mọi người yêu quý thậm chí cho đến tận hôm nay, bán tư cách của mình chỉ để lấy vài nghìn usd, lịch trình dày đặc của các giải hòng tối đa lợi nhuận, và cả sự xuất hiện của vô địch thủ Flash, tất cả đều góp phần tạo nên một kết cuộc không tránh khỏi. Starcraft 2 lên ngôi với đồ họa đẹp hơn, giao diện thân thiện hơn, những giải thưởng lớn hơn và tất nhiên là với gameplay nông cạn hơn nhiều.

Câu chuyện này có gì giống với truyện ngắn Hoa khói của tác giả người Nhật Komatsu Sakyo. "Nàng thiếu nữ dịu hiền đã hoàn tất nhiệm vụ được giao phó là dạy cho người Trái Đất nghệ thuật của hành tinh Phanpha. Nàng chẳng còn việc gì để làm nữa trên hành tinh xa lạ này. Nàng héo hon dần và cuối cùng đã lặng lẽ, thanh thản qua đời. Trước khi chết, trên khuôn mặt hờ hững, không chút biểu cảm của nàng xuất hiện một nụ cười bí ẩn." Xem thêm ở đây : http://www.nhatban.net/vhnb/a0013.html

(*)


1.Art of hands

Tôi luôn tự tin mình là người có thể cảm nhận được cái đẹp, thứ không nhất thiết xuất hiện trong các tác phẩm nghệ thuật. Có những tác phẩm nghệ thuật không hề có giá trị nghệ thuật (cái này ở việt nam thì nhiều lắm ) và cũng có những giá trị nghệ thuật xuất hiện ở những nơi bất ngờ nhất. Trong cái thời kỳ mà cái con quái vật bất khả chiến bại mang tên chủ nghĩa tư bản siêu tiêu thụ ở phong độ cực thịnh này, văn hóa đang ở trong một downtrend không có điểm dừng, không chỉ ở nước ta. Có những thứ một thời tôi đã rất ham mê như bóng đá nay không buồn để mắt đến, bởi tất cả những cuộc chạy đua về tiền bạc, quyền lực, sự tính toán bần tiện chi li dưới sức ảnh hưởng của vật chất đã giết chết tính nghệ thuật của nó, tôi còn nhớ đã chán ngán như thế nào khi xem World Cup được tổ chức ở Nhật và Hàn quốc, và sau đó chứng kiến Hy lạp lên ngôi vô địch châu Âu nhờ chiến thuật chữ U lật cánh đánh đầu tử thủ thắng 1-0. Và nghệ thuật của cờ Vua, môn thể thao mà tôi yêu thích từ thời thơ ấu đã giãy đành đạch và chết hẳn từ khi tất cả các kỳ thủ phải học thuộc lòng các biến thể đến tận nước thứ hai mươi... nhưng đó là một câu chuyện dài mà tôi sẽ kể vào lúc khác.

Thật may mắn, trong những năm gần đây tôi đã khám phá thế giới của Starcraft - Brood War.

Starcraft là gì ? Ban đầu đấy là một Real Time Strategy Game - trò chơi chiến thuật thời gian thực, sau đó nó phát triển thành một môn thể thao điện tử (e-sport). Sẽ là rất nông cạn khi liên hệ Starcraft với thể loại Game Online - vốn được làm ra để người ngu nhất cũng có thể chơi được và chơi thật lâu, vì thật ra chỉ cần ấn nút chuột trái liên tục. Thực chất Starcraft là một môn thể thao đối kháng, nếu bóng đá sử dụng quả bóng và sân cỏ, cầu lông sử dụng vợt, cầu và lưới thì môn thể thao Starcraft dùng trò chơi Starcraft, nơi mà người chơi chọn một trong ba đạo quân Terran, Protoss và Zerg, rồi điều khiển các đạo quân đó đấu với nhau. Hơn mười năm trước đây, môn thể thao Starcraft (từ đây chỉ gọi tắt là Starcraft) xuất hiện ở Hàn quốc và theo tôi, không hề là quá khi so sánh nó với vẻ đẹp của một bông hoa, bởi sự phát triển rực rỡ về mọi mặt, những trận đấu tinh tế và nghẹt thở có thời gian trung bình chỉ 15 phút, những chiến thuật mà người ngoài không thể hiểu nổi sự thâm sâu, những vinh quang ngắn ngủi của ngay cả những game thủ tài năng nhất. Tôi không có tham vọng viết một "Starcraft - history in a nut shell", bởi như thế hẳn sẽ thành một cuốn sách và không hợp với khuôn khổ một entry, ở đây chỉ nói về tính nghệ thuật của nó. Ai muốn tìm hiểu về Starcraft thì đây là một địa chỉ tuyệt vời www.teamliquid.net

Vậy thì Starcraft nghệ thuật ở chỗ nào ? Ai đã từng chơi nhạc cụ như guitar ắt phải biết tiếng tremolo của Recuerdos de la Alhambra, hoặc như piano thì là tiếng vê. Bằng cách sử dụng tất cả các ngón tay ở tốc độ cao, các âm đơn lẻ hòa quyện và tổ hợp thành những âm thanh giàu có, biến ảo. Có thể người chưa xem một trận đấu Starcraft nào sẽ khó tin, nhưng tốc độ các ngón tay của các game thủ hàng đầu không hề chậm hơn thế, và tất nhiên là không học thuộc lòng trước. Ai đã từng chơi cờ Vua sẽ biết cái gấp rút khi phải đưa ra một quyết định trong một tình thế khó khăn mà lại hết thời gian, game thủ Starcraft phải nhìn, nhận định và thực hiện, tất cả chỉ trong một chớp mắt. Trải qua mười năm phát triển, các kỷ lục luôn bị phá vỡ, các tiêu chuẩn luôn được đặt lại và hiện nay, phần lớn các game thủ hàng đầu đều sở hữu một mechanic (kỹ năng thể chất - để phân biệt với game sense - kỹ năng cảm giác) vượt xa kỹ năng của người thường. Ví dụ như tốc độ sử dụng ngón tay - một phần của mechanic của các game thủ hàng đầu là gần 400 apm (action per minute) nghĩa là họ thực hiện hơn 6 thao tác trong 1 giây, tôi nghĩ rằng nhanh hơn tremolo. Người ta đã nghiên cứu và cho thấy ở các game thủ, một phần nhất định của não phát triển to hơn người thường cùng độ tuổi, đấy là lý do game thủ phải được đào tạo từ khi còn nhỏ và cũng không ai có thể chơi tốt khi đã quá tuổi 22. Mặt khác, kỹ năng quan trọng nhất của mechanic, multitasking - khả năng làm rất nhiều việc cùng một lúc lại làm não bộ dần tổn thương, dẫn đến sự suy giảm của chính khả năng này theo thời gian. Điều đó lý giải tất cả các game thủ tài giỏi nhất đều không thể ở đỉnh cao quá một hoặc cùng lắm là hai năm, đều giống như những bông hoa rực rỡ nhưng chóng tàn và không bao giờ nở lại, dù người hâm mộ thì luôn hy vọng như thế và nhớ đến họ với những cảm giác tiếc nuối.

Starcraft được như ngày nay, với 3 kênh truyền hình và mức lương trung bình cỡ 100k$ cho game thủ, không thể không nhắc đến người khai sáng ra nó : Boxer 'Slayer'. Anh cũng như Micheal Jordan của bóng rổ hoặc Muhammed Ali của đấm bốc vậy. Khi mới ra đời, Starcraft còn gần như là một trò chơi ít được chú ý, Boxer gần như một mình đã đưa ra khái niệm "micro" - khả năng điều khiển khéo léo để một đạo quân nhỏ thắng được một đạo quân có sức mạnh lớn hơn nhiều. "Micro" làm các trận đấu của Boxer đẹp đến nỗi cả một thế hệ người trẻ tuổi của Hàn quốc nói riêng và thế giới nói chung chơi Starcraft, và nhờ thế mà Starcraft nổi như cồn. Bản thân tôi cũng không nhớ nổi bao nhiêu lần tôi đã há hốc mồm kinh ngạc và tự hỏi tại sao mình chưa bao giờ nghĩ đến cái đó chứ đừng nói làm được như thế. Starcraft chính là một môn nghệ thuật thủ công vô cùng tinh tế với sức sáng tạo dồi dào, dù sản phẩm của nó thường chỉ là một thời khắc vô cùng ngắn ngủi.

Ví dụ như Pimpest plays 2002-2004 (mặc dù ai chưa có kinh nghiệm sẽ không hiểu được nó tuyệt vời ở chỗ nào). Xem thêm ở đây Starcraft Legacy

Chú thích :

(*): Boxer dùng 7 ghost khóa 7 Battlecruiser của đối thủ trong vòng 1 giây, số thao tác tối thiểu để làm điều đó là 21, chưa tính đến việc dùng chuột.